Adenovirüs, Adenoviridae ailesine ait, çift sarmallı DNA içeren bir virüs türüdür. İnsanlarda genellikle solunum yolu enfeksiyonları, konjonktivit (göz iltihabı), gastroenterit ve idrar yolu enfeksiyonları gibi çeşitli hastalıklara neden olur. 50’den fazla serotipi bulunur ve her biri farklı hastalıklarla ilişkilendirilebilir.
Önemli Özellikleri:
- Bulaşma Yolları: Damlacık yoluyla (hapşırma, öksürme), temas yoluyla (kirli yüzeyler) veya fekal-oral yolla bulaşır.
- Belirtiler: Soğuk algınlığı, boğaz ağrısı, ateş, öksürük, ishal, pembe göz (konjonktivit) gibi belirtiler görülebilir. Çoğu vaka hafif seyreder, ancak bağışıklığı zayıf kişilerde ciddi komplikasyonlar (örneğin pnömoni) görülebilir.
- Risk Grupları: Çocuklar, yaşlılar ve bağışıklık sistemi zayıf olanlar daha fazla risk altındadır.
- Tedavi: Genellikle spesifik bir antiviral tedavisi yoktur; semptomları hafifletmeye yönelik destek tedavisi uygulanır (dinlenme, sıvı alımı, ateş düşürücüler).
- Aşı: Askeri personel gibi yüksek riskli gruplar için adenovirüs aşısı mevcut olsa da, genel halk için yaygın kullanılmaz.
Kullanım Alanları:
Adenovirüsler, genetik mühendisliğinde ve aşı geliştirmede taşıyıcı (vektör) olarak kullanılır. Örneğin, bazı COVID-19 aşıları (AstraZeneca, Johnson & Johnson) adenovirüs temelli vektörler kullanır.
Korunma:
- El hijyenine dikkat etmek
- Hasta kişilerle temastan kaçınmak
- Ortak kullanılan yüzeyleri temizlemek
